Orta Asya'da köklerimize dair iz sürmeden önce bu coğrafyayı tanımak adına biraz bilgi topladım. Kısa ve öz olarak aktarmaya çalışacağım. Zamanla iklim özelliklerini de ekleyerek biraz daha detaylandırmak niyetindeyim.
Batı Sibirya (West Siberia)
Ural dağlarıyla Yenisey ırmağı arasında kalan İrtiş, Obi nehirleri havzalarını kapsayan bölge.Altay-Sayan-Çangay(Khangai) Dağları
Moğolistan, Tuva, Hakasya, Altay ve civar bölgelere yayılmış Altay, Moğol Altayı, Gobi Altayı, Batı Sayan, Doğu Sayan, Tannu-Ola, Çangay(Khangai) dağlarını kapsayan dağ sistemi.Obi-İrtiş Havzası
Altay dağlarından kaynağını alan, Ural Dağlarına doğru Batı Sibirya düzlüğünde akan ve birleşip Obi olarak kuzey denizine dökülen iki nehrin oluşturduğu havza.İrtiş'in Zaysan Gölü'ne kadar olan kısmına Kara İrtiş denir.
Chany Gölü
İrtiş ve Obi arasındaki birbirine bağlı tuzlu göller.Güneyinde Baraba Bozkırı uzanır.
Yenisey-Angara-Baykal-Orhun Havzası
Sayan Dağlarından başlayan Yenisey kolları(Greater ve Lesser Yenisei) ile Çangay(Khangai) Dağlarından kaynaklanan Orhun ve Selenga Irmaklarından oluşan sistem.Selenga Irmağı Baykal gölüne girip Angara olarak devam eder ve Yenisey ile birleşir.
Lena Havzası
Sibirya nehirlerinin üçüncü büyüğü olan Lena, Baykal Gölü'nün yakınlarından doğar.Lena ve Yenisey havzasında yerleşim çok seyrek olarak kısıtlı alanlarda görülmektedir.
Altay Bölgesi (Altai Krai)
Altay Dağlarının kuzeyine üst Obi havzasına doğru uzanan bölge.Büyük Göller Çukuru (The Great Lakes Depression)
Batı Moğolistan'da büyükleri Ubsu Gölü (Lake Ubsu), Kırgız Gölü (Lake Kyrgyz) ve Karasu Gölü (Lake Black Water) olan gölleri kapsayan dağlarla çevrili bölge. Eski bir iç deniz olma ihtimali var.Karakteristik olarak -30,-35 derecelik çok soğuk kış sıcaklıkları bulunmaktadır.
Tanrı Dağları (Tien Shan)
Pamir dağlarından Altay Dağlarına uzanan sırdağlar.Çungarya (Dzungaria)
Tanrı dağları, Moğol Altayları ve diğer daha küçük dağların arasında çöl alan.Turfan Çukuru
Kuzeyde Cungarya ile güneyde doğu Taklamakan arasında küçük derin çukur.Taklamakan Çölü veya Kaşgar veya Tarım Havzası
Kuzeyde Tanrı Dağları ile güneyde Kunlun ve Altın dağları arasında tarihte Kaşger olarak bilinen alan. Taklamakan Çölü ve kuzeyinde tarım havzasını kapsar.İpek yolu kuzey ve güneydeki dağlar boyunca çölün etrafından dolanır.
Büyük Avrasya Bariyeri (The Great Eurasian Barrier)
Avrasyayı Atlantik'ten Pasifik'e boylamasına bölen dağ sistemi. Ana hatlarını Karpatlar, Kafkaslar, Kopetdağ, Hindukuş, Pamirler, Tanrı Dağları, Altaylar, Sayanlar, Stanovoy ve Sikhote-Alin dağları oluşturur.Kuzey ve güney Avrasya arasında doğal bir sınır oluşturur.
Büyük Bozkır (The Great Steppe)
Karadeniz'den üst Obi Irmağı, Altay Dağları ve Yenisey havzasına kadar uzanan ormanlık ve otlak stepleri, çöl ve yarı çöl alanları kapsayan geniş bozkır alan. Cungarya, Mogol Gobi ve Büyük Avrasya Bariyeri'nin güneyindeki stepleri kapsamaz. Ishim, Baraba ve Kulunda stepleri bu alanın içindedir.Gobi Bozkırı
Büyük Bozkır'ın karşısında Büyük Avrasya Bariyeri'nin güneyinde kaln çöl, yarı çöl ve bozkır alanlarını kapsar. Taklamakan Çölü, Beishang Yaylaları, Turfan, Cungarya, Cungarya Gobi, Trans Altay Gobi, Alashang Çölü, Ordos, Gobi Çölü'ünün gerisini içerir.Avrasya Bozkırı
Büyük ve Gobi Bozkır'ını kapsayan alan.Cungarya Kapısı
Alagöl'e yakın, Büyük Bozkır'dan Cungarya ve Çin'e geçit.Zaysan Geçidi
Zaysan Gölü yakınlarında Büyük Bozkır ile Cungarya Çölü'nü kuzeyden güneye bağlayan geçit.100 km uzunluğundadır.
Kaynak :
The Proto-Turkic Urheimat & The Early Migrations of Turkic Peoples - http://turkic-languages.scienceontheweb.net/Proto_Turkic_Urheimat.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder