KÜNYE
Süre : 1 gün
Rota : Ankara - Kurtuluş Savaşı Güzergahları
YOL HİKAYESİ
Bunca yıldır Ankara'dayım, yol üstünde Kurtuluş Savaşı'na dair levhaları görüyordum, uğramak istiyordum ama bir türlü vakit ayırıp gidememiştim. En sonunda bizimkilerle birlikte bir sabah Polatlı'ya doğru yola çıktık.Alagöz Karargahı
Eskişehir yolunda Ankara merkezden 40km kadar uzakta levha bizi ana yoldan ayırıyor ve 5km kadar asfalt bir yoldan devam ediyoruz. Sonrasında sakin ufak Alagöz köyüne giriyoruz ve karargahın önündeyiz. Müze kapalı. Tam gitmek üzereyken bizim geldiğimizi gören görevli geliyor ve gezebiliyoruz.İki katlı büyükçe bir konak. Dışarıdan, bina da içinde bulunduğu bahçe de bakımlı ve güzel.
Sakarya Savaşı'ndan sonra bina, sahipleri tarafından 1965 yılına kadar ev olarak kullanılmış. 1967 yılında Anıtkabir Müze Müdürlüğüne devredilerek binanın onarımı yapılmış ve müze haline getirilmesi sağlanmış. 12 odası o zamana uygun döşenmeye çalışılmış.
Halide Edip Adıvar'ın buraya dair bir anısında tasviri şöyle yapılıyor: "Alagöz köyünde, cephenin yanı başında ... Bir zabit beni Mustafa Kemal Paşa’nın karargahına götürdü. Solda toprak yığınlarının altında birkaç evin ışığı yanıyordu. Bir tek karanlıktan geliyordu. O'da telefon servisini yapan bir askerin "inler, katrancı, inler, katrancı" diye bir köyle muhaberesiydi. Sağ taraf bir çukur, içinden su geçiyor. Arkasında üç ev daha var. Bu evlerin arkasında yine ışıkları yanan çadırlar; uzun ve sivri bir direk; telsiz tesisatı. Köy yolları karanlık ve çamur içinde. Ay batmış, gece yarısı oluyor. Küçük bir tahta köprüyü geçerek öbür taraftaki eve gittik. Mustafa Kemal Paşa'nın muhafızları kapıda; onlardan biri beni yukarıya çıkardı. Paşa’nın yaveri Muzaffer Bey beni Paşa’nın odasına götürdü. Çok aydınlık ve tek lüks lambası olan bir Anadolu odası..."
Kurtuluş için dönüm noktası olan Sakarya Savaşı'nın (23 Ağustos 1921 - 13 Eylül 1921 arasında 22 gün 22 gece aralıksız devam eden) planlarının hazırlandığı ve yönetildiği bu yerde olmak değişik bir duygu, heyecanlanıyoruz.
Malıköy Tren İstasyonu
Alagöz Köyün'den geldiğimiz yoldan geri dönüyoruz. Ana yola girmeden Malıköy tabelasını izleyip devam ediyoruz. 5-6km gidiyoruz, tren istasyonundayız.Bizden başka kimse yok. Geniş bir alan. Sağ tarafta eski bir tren(Sakarya Meydan Muharebesi sırasında kullanılan 1897 tarihli Alman yapımı lokomotif ile 1909 tarihli Alman yapımı vagon) ve o zamanki hava gücümüze ait iki savaş uçağımızı temsilen iki uçak(aslına uygun yapılmış) var. Bu uçakların hangi zorluklar altında temin edildiğini ve düşen uçağımızda verdiğimiz şehitlerin hikayesini de buradaki tabelalarda okuyabilirsiniz. Sol taraftaki 3-4 bina onarılmış ve müze olarak düzenlenmiş. Ankara'ya getirilen malzemelerin cepheye taşınmasında ve yaralanan askerlerin ilk tedavisinde burası bir lojistik merkezi olarak kullanılmış. Temsili yaralı askerleri görmek bile o günlere döndürüyor ve duygulandırıyor.
Müze, Genelkurmay Başkanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün işbirliği 25 Haziran 2008 tarihinde açılmış.
Burayla ilgili eleştirilerimiz de var. Girişteki görevli dışında görevli yok. Müzdeki eşyalar korumasız, istediğinizi yapabilirsiniz. Ayrıca bakımsızlıktan kurulmuş temsili çadırlar yıkılmış ve öylece orada duruyor. Şehitler için yapılmış anıtın da bakımsızlıktan dökülen bölümleri var. Müzedeki eşyalar da tozlu. Kısaca bakımsız ve bu ilgisizlik çok üzücü. Bunları TCDD'ye de yazdım ama cevap alamadım.
Sakarya Şehitliği
Geri dönüp Polatlı'ya devam ediyoruz. Polatlı merkezde Sakarya Savaşı Şehitliği'ni ziyaret edeceğiz. Sora sora şehitliği buluyoruz. İçeri girerken duygu yoğunluğu dorukta. 5.713 şehit için dua ediyoruz ve çıkıyoruz.
Tepede Sakarya Anıt'ı ve müze var. Ama Dua Tepe'ye devam etmek için buraya uğramıyoruz.
Dua Tepe
Polatlı'yı geçtikten sonra son durak Dua Tepe. Ana yoldan sapıp yine 5-6km devam ediyoruz ve tepeye tırmanıyoruz. Arabadan indikten sonra kısa bir yürüyüşle tepedeyiz. Burada Atatürk ve silah arkadaşlarının heykelleri var.Rüzgarlı tepeden etrafı, bozkırı seyrederken savaşı düşünüyorum. Çok önemli bir yerdeyiz. Sakarya Savaşı'nda 31 Agustos 1921 günü düşman tarafından ele geçirilen Dua Tepe, 10 Eylül 1921 sabahı saat 01.00'de başlayan ve Dua Tepe üzerinde yogunlaşan Türk topçu hazırlık ateşini takiben başlayan taarruzla 14.60 sularında yapılan kanlı süngü hücumları sonunda geri alınmış. Bu, batıda Viyana'dan başlayan, Ankara'ya 40 km. kadar yaklaşan ve asırlardır devam eden geri çekilmenin durduğu ve ilk ilerlemenin sağlandığı bir dönüm noktası.
Yağmur çiselerken tepeden ayrılıyoruz. Ankara'ya çok yakınız ve çok kritik bir savaşla ipten döndüğümüz o günleri daha iyi anlamış ve bilinç seviyemiz yükselmiş olarak geri dönüyoruz.
SON SÖZLER
Ankara'da yaşayıp buraları görmemiş olmak utanç verici. O dönemde bu mücadeleyi yapan insanlara saygı açısından ve yaşananların krtik önemini anlamak için en azından bu bölgeleri gezip, görüp, hissetmek gerek.Ankara Garı’nda Milli Mücadele döneminde Atatürk’ün konut ve komuta merkezi olarak kullandığı ve 24 Aralık 1964 tarihinde müze olarak düzenlenen bina da bu gezinin bir başlangıç noktası olarak gezilmeli.
Dua Tepe'den de görülen Sakarya Savaşı'nın kalbi olarak da bilinen Kartaltepe'de 6 Ağustos 2008 günü açılan Mehmetçik Anıtı var. Burada yapımına başlanan Sakarya Meydan Savaşı Panorama Müzesi'si henüz tamamlanmamış. Biran önce tamalanmasını ve bu gezi zincirine eklenmesini bekliyoruz.
Alagöz Müzesi için açık olmama riskine karşın aşağıdaki bilgiler faydalı olacaktır.
Alagöz Muhtarlığı telefon: (312) 641 65 13
Ziyeret saatleri: Her gün, yaz 09.00-17.00 kış 09.00-16.00
Malıköy Müzesi
Telefon: (312) 640 10 81
Ziyaret saatleri: Her gün 09.00 - 17.00
Dua Tepe gezisi için Polatlı'daki askeri birlikten rehber istenebiliyormuş. Savaşı detaylı bir şekilde öğrenme şansınız oluyormuş. Özellikler toplu gezilerde irtibata geçilebilir.
 |
| güzergah haritası (orjinali gezikolik sitesinden alınmıştır) |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder